قطع برق در ایران که دلایل متفاوتی برای آن ازجمله «فشار به شبکه بر اثر استخراج رمزارز» عنوان شده، اکنون به بروز مشکل در برگزاری امتحانات دانشآموزان و دانشجویان نیز منجر شده است. همزمان اورژانس تهران نیز از افزایش ۱۰ تا ۱۵ درصدی مأموریتها به دلیل قطعی برق در هفته گذشته خبر داده است.
همزمانی شروع فصل امتحانات مدارس با شروع قطعی برق برای دانشآموزانی مشکل ایجاد کرده که بر اساس مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش و ستاد کرونا باید حضوری امتحان بدهند.
این امر همچنین دانشآموزانی را با مشکل مواجه کرده است که بهصورت آنلاین در آزمونها شرکت میکنند و قطع برق باعث قطع اینترنت آنها نیز میشود.
بنابر گزارش خبرگزاریهای ایرانی، عدم امکان تکثیر برگههای سؤالات امتحانات، خاموشی کولرها و پنکهها و دستگاههای تهویه و کافی نبودن نور برخی فضاهای آموزشی هنگام قطع برق برخی از مواردی است که دانشآموزان با آن مواجه شدهاند.
همزمان دانشآموزانِ در خانه نیز با مشکلاتی از این دست بهاضافه قطع اینترنت بر اثر قطع برق روبهرو شدهاند که بر اساس گزارشها بر نتیجه امتحانات تأثیر منفی گذاشته است.
در گزارشی دیگر، اورژانس تهران نیز اعلام کرده است که «قطعی برق مأموریتهای ما را ۱۰ تا ۱۵ درصد افزایش داده است».
پیمان صابریان، رئیس اورژانس تهران، توضیح داده است که بزرگترین مشکل مربوط به بیمارانی میشود که در خانه بستری هستند و از دستگاه تنفس مصنوعی و اکسیژنساز استفاده میکنند و هنگام قطع برق تجهیزات آنها از کار میافتد و دستبهدامن اورژانس میشوند.
دامنهٔ پیامدهای قطع برق به همین موارد محدود نمانده و منجر به تصمیمگیری برای تغییر اجباری ساعت کار در بازارهای برخی استانها از جمله هرمزگان شده است.
در همین زمینه، استاندار هرمزگان اعلام کرده است که نیروگاههای این استان «به دلیل عمر بالا توانایی تولید قدرت اسمی برق را ندارند» و تعطیلی بازارها از ساعت ۱۳ تا ۱۸ که ساعات اوج مصرف برق بر اثر گرماست، بهزودی اعمال میشود.
فریدون همتی، استاندار هرمزگان، در این باره افزوده است: «بهدلیل محدودیتهای بودجهای در سالهای قبل امکان نوسازی، بهسازی و ترمیم شبکه برق وجود نداشت و به همین علت در صورت اعمال فشار بالا به شبکه برق، احتمال خسارت به تجهیزات نیز وجود دارد.»
بهگفتهٔ آقای همتی، «ظرفیت اسمی» تولید برق نیروگاههای استان هرمزگان که از گرمترین استانهای ایران است، سه هزار و ۹۱۷ مگاوات است، اما به علت شرایط آب و هوایی ۳ هزار و ۲۶۷ مگاوات در حالت عادی برق تولید میشود.
اغلب مسئولان از مردم میخواهند که از مصرف برق در ساعات اوج مصرف بکاهند و وزارت نیرو نیز از سازمانهای دولتی خواسته است که مصرف برق خود را در ساعتهای اداری در مقایسه با مدت مشابه سال پیش ۵۰ درصد و در ساعتهای غیراداری ۹۰ درصد کاهش دهند تا دامنهٔ قطعیهای برق محدودتر شود.
این در حالی است که پیشتر وزیر نیرو یکی از دلایل اصلی فشار به شبکه برق کشور را استخراج رمزارز عنوان کرده بود و در همین راستا نیز حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، ۵ خرداد، چند روز پس از ارسال نامه به رئیس بانک مرکزی مبنی بر جلوگیری از مسدودسازی درگاههای پرداخت اینترنتی، اعلام کرد که تا پایان شهریور هر نوع استخراج رمزارز ممنوع و غیرقانونی است.
بهگفتهٔ سعید زرندی، معاون وزیر صنعت و معدن و تجارت، استخراج ارزهای دیجیتال در ایران «ابزاری برای دور زدن تحریمها»ست و بر اساس برآوردهای اتاق بازرگانی ایران، حجم مبادلهٔ روزانهٔ رمزارزها در پایان اسفند ۱۳۹۹ بین ۵ تا ۱۰ هزار میلیارد تومان تخمین زده شده است.
در تازهترین گزارش در این زمینه، گمرک ایران بهتازگی اعلام کرد که تا کنون «واردات حدود ۱۰.۲ میلیون دلار دستگاه استخراج رمزارز (ماینر) با ردیف تعرفه مشخص در گمرک ایران» ثبت شده است.
مهرداد جمال ارونقی، معاون فنی گمرک ایران، در همین باره گفته است که از سال گذشته تا کنون حدود ۲۰ هزار بسته دستگاه استخراج رمزارز با مجموع وزن بیش از ۱۵ تُن وارد ایران شده است.
بهگفتهٔ این مقام مسئول، «مبدأ این تجهیزات عمدتاً کشور چین بوده و با ارز نیمایی از طریق حوالهٔ ارزی و بعضاً برات تأمین ارز شده و دارای ثبت سفارش و کد تأیید منشأ ارز است».
البته این اعداد و ارقام به معنای آمار تمامی دستگاههای وارداتی استخراج حتی از مبادی رسمی در چند سال اخیر نیست چرا که تعیین ردیف تعرفهٔ خاص برای دستگاههای استخراخ رمزارزها عمر زیادی ندارد و محدود به یک سال اخیر است.
پیش از این گزارشهای زیادی از فعالیت زیاد چینیها در بخش استخراج رمزارز در ایران منتشر شده است و بهگفته محمدحسن متولیزاده، مدیرعامل شرکت توانیر، میزان مصرف انرژی برای استخراج رمزارزها «دو هزار مگاوات، معادل بیش از مصرف هفت استان کشور و یا معادل ۳۰ درصد مصرف تهران» است.
رشد ۲۰ درصدی مصرف برق ناشی از تولید رمزارزها در ایران، گرمای شدید زودرس و کمسابقه در کنار کاهش ۵۰ درصدی ذخیره آب نیروگاههای برقآبی از دلایل وضعیت بحرانیِ فعلی تولید و توزیع برق در ایران است که پیشبینی میشود دستکم تا یک ماه دیگر ادامه داشته باشد.