وزیر ارشاد دولت رئیسی چند روز قبل گفته بود آثار نمایشی و فیلمها در ایران از "زن بیحیا" تصویر مثبتی ارائه میکنند. ظاهرا اتفاقی نیست که خبر تعطیلی رشته نمایش در هنرستان دخترانه سوره روز رای اعتماد به همین وزیر اعلام شد.
عکس از آرشیو
خبر تعطیلی رشته تئاتر در هنرستان دختران سوره روز گذشته (چهارشنبه سوم شهریور) ابتدا از سوی برخی روزنامهنگاران و فعالان هنرهای نمایشی منتشر شد.
این هنرستان زیر نظر حوزه هنری، وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی فعالیت میکند و تنها هنرستانی است که دختران میتوانند در آن در رشته نمایش تحصیل کنند.
بهمن بابازاده، روزنامهنگار حوزه هنر در یک پیام توئیتری ضمن بازنشر خبر حذف رشته تئاتر برای دختران نوشته مسئولان هنرستان برای جلوگیری از رسانهای شدن خبر به شدت تلاش میکنند.
این خبر نه تنها منتشر شد که در شبکههای اجتماعی بازتاب گستردهای نیز داشت و در اعتراض به آن کارزاری در فضای مجازی به راه افتاد.
سایت برترینها در این باره نوشته است: «شب گذشته نیز اتاقی در کلاب هاوس با موضوع حذف رشته نمایش از هنرستان دخترانه سوره، با حضور جمع زیادی از فعالان تئاتر، دانشآموزان هنرستان سوره و دانشجویان دانشگاه سوره راهاندازی شد که در این باره به گفتگو پرداختند و از این اتفاق ابراز ناراحتی کردند.»
خوشآمدگویی به وزیر جنجالی ارشاد؟
آیا این اتفاق با روی کار آمدن دولت ابراهیم رئیسی ارتباط دارد؟ به این سوال هنوز نمیتوان به طور قاطع پاسخ داد اما انتشار خبر ممنوعیت ثبتنام از دختران در رشته تئاتر در سال تحصیلی جدید همزمان با بررسی صلاحیت وزیران پیشنهادی رئیسی در مجلس شورای اسلامی رخ داد.
محمدمهدی اسماعیلی که روز چهارشنبه با رای موافق ۱۸۱ نماینده مجلس وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت سیزدهم شد، یکی از مخالفان سرسخت بازیگری زنان است و نظرش در این باره را نیز به تازگی به صراحت اعلام کرده است.
اسماعیلی به تازگی و هنگامی که برنامههایش برای تصدی وزارت ارشاد را ارائه کرد چنان جنجالی به راه انداخت که در میان دیگر گزینههای پیشنهادی رئیسی برای دولت سیزدهم نظیر نداشت.
به نوشته "اقتصاد۲۴" او در برنامه خود گالری و نگارخانهها را فضای مناسبی برای "توسعه و تعمیق حیازدایی، کشف حجاب و هجو ارزشها" معرفی کرده و آنها را "پاتوق ضدانقلاب" خوانده است.
وزیر جدید ارشاد در برنامه خود آثار سینمایی و نمایشی را به ارائه "تصویر مثبت از زن بیحیا" متهم کرد و نهادهای صنفی مهمی مانند خانه سینما را "فاقد وجاهت قانونی" خواند.
واکنش تند سینماگران و اهل تاتر
برنامه و خط و نشان کشیدنهای اسماعیلی با واکنش تند سینماگران و اهل تئاتر روبرو شد. خانه تئاتر در بیانیهای خطاب به اسماعیلی نوشت: «دو سال بیکاری، بیدرآمدی، بیماری، بیدارویی، بی توجهی، تنهایی و سکوتِ دولت و کشور را تاب آوردیم؛ اما از آنجا که مُرده را اعدام نمیکنند، ما هم چیزی برای از دست دادن نداریم.»
در این بیانیه تاکید شده که خانواده تاتر ایران از "ممنوعالکاری و مرگ" نمیترسد و اسماعیلی باید بداند که گفتار و کردار او رصد میشود.
هفته گذشته ۲۴ انجمن صنفی سینماگران در بیانیه تندی خطاب به اسماعیلی نوشتند: «با این بیانات و شعارها و طرح سطحیترین درک و تحلیل از جامعه و مخاطب، نکند تصور کردهاید به جای وزیر فرهنگ قرار است وزیر شعار بشوید؟ اگر میخواهید جامعه سینمایی را با این پندارهای جعلی و گفتارهای باطل و بی اساس بیازمائید، باید گوشزد کنیم که زمین محکمی را انتخاب کردهاید و بدانید که گذشتن از این مسیر دامنتان را بگونهای ناپاک میکند که هیچ آئین طهارتی قادر به تطهیر آن نیست. جناب وزیر محترم آینده!»
رقابت با طالبان در حذف زنان؟
شیما قوشه، وکیل دادگستری و فعال حقوق زنان در یک پیام توئیتری میپرسد حذف رشته نمایش برای دختران آیا به معنای "حذف زنان از سپهر عمومی جامعه" است؟
برخی کاربران نیز با اشاره به برنامه حذف زنان از عرصه بازیگری، جمهوری اسلامی را متهم میکنند که در صدد پیشی گرفتن از طالبان افغانستان است.
حوزه هنری: طالبان نیستیم
مدیرکل ارتباطات و رسانه حوزه هنری روز پنجشنبه در واکنش به انتقادها با بیان این که "ما طالبان نیستیم" ادعا کرد که تعطیلی رشته نمایش در هنرستان دخترانه سوره فقط برای یک دوره یک ساله است.
به گزارش خبرگزاری مهر حسامالدین حسینی گفت: «بحثی در خصوص توقف یک ساله فعالیتهای گروه هنرهای نمایشی هنرستان مطرح شد ولی واکنشهای جمعی از هنرجویان سابق و هنرمندان به گونهای است که گویی قصد ما ممنوعیت فعالیت دخترها در حوزه هنرهای نمایشی است در حالیکه اصلا اینگونه نیست.»
او مدعی شده شرایط آموزش تئاتر در دوران کرونا "خیلی فراهم نیست و پیچیدگیها و دشواریهایی دارد" اما توضیح نداده که چرا این پیچیدگیها فقط شامل هنرآموزان جدید دختر میشود.
حسینی میگوید حذف ثبت نام از هنرجویان جدید برای بازبینی کیفیت آموزش است. او افزود: «در رشته تئاتر تا یک سال تحصیلی فاصله میگیریم تا دوستان بازنگری و برنامهریزیهای لازم را در جهت ارتقای سطح کیفی آموزش هنرهای نمایشی در هنرستان انجام دهند.»
مدیر کل ارتباطات حوزه هنری درباره این که کدام "دوستان" به بازنگری دربرنامههای آموزش بازیگری برای دختران میپردازند توضیح بیشتری نداد.
در همین حال شماری از فعالان تئاتر و دانشجویان دیگر هنرستان سوره گفتهاند که برنامه اصلی حذف رشته بازیگری دختران برای همیشه است. طرحی که اگر وجود داشته باشد با توجه به واکنشهای گسترده اعتراضی امکان عملی شدن آن مشخص نیست.