بنابر گزارشها قرار است وزیران خارجه چین و ایران سند همکاریهای راهبردی میان دو کشور را هفتم فروردین امضاء کنند. مذاکره درباره این سند که منتقدان زیادی دارد، سالها پیش با پشتیبانی رهبر جمهوری اسلامی آغاز شده بود.
وزیر خارجه چین در جریان سفر منطقهای خود روز جمعه ششم فروردین ماه وارد تهران شد و قرار است با شماری از مسئولان ارشد ایران، از جمله رئیس جمهوری حسن روحانی و وزیر خارجه محمد جواد ظریف دیدار و گفتوگو کند.
برخی منابع خبری داخلی، از جمله خبرگزاری دولتی ایرنا گزارش دادهاند که وانگ یی و همتای ایرانی او روز شنبه "سند همکاریهای راهبردی ۲۵ ساله ایران و چین" را امضاء میکنند.
سابقه مذاکره درباره این سند راهبردی به بیش از ۱۰ سال پیش و دستکم به دولت دوم محمود احمدینژاد میرسد. در دو سال گذشته رایزنیها درباره این سند فشردهتر شد و هیئت دولت حسن روحانی سوم تیرماه ۹۹ مجوز رسمی آغاز مذاکرات نهایی و امضای سند برنامه همکاری جامع را به وزارت خارجه اعطاء کرد.
احمدینژاد متهم به مانعتراشی
علی آقامحمدی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و یکی از مشاوران رهبر جمهوری اسلامی ۱۳ تیر در یک برنامه تلویزیونی اعلام کرد که سال ۸۹ همه کارها در این زمینه انجام شد اما دولت وقت با "برداشت اشتباهی که داشت" مانع اجرای آن شد.
منظور از دولت وقت، دولت دوم احمدینژاد است که آقامحمدی از سال ۸۸ تا ۹۰ به عنوان "معاون نظارت و هماهنگی در سياستهای اقتصادی، علمی و فرهنگی معاون اول رئيس جمهور" با آن همکاری میکرده است.
به گزارش وبسایت "دولت بهار"، رسانه حامیان احمدینژاد، او هفتم تیرماه در سفر به گیلان با انتقاد از این که درباره جزئیات توافق با چین اطلاعرسانی نشده گفت: «هر قراردادی که مخفیانه و بدون در نظر گرفتن خواست و اراده ملت ایران با طرفهای خارجی منعقد شود و برخلاف منافع کشور و ملت باشد، معتبر نیست و ملت ایران آن را به رسمیت نخواهد شناخت.»
از زمان انتشار خبر نشست سوم تیرماه هیئت دولت، خبرهای گوناگونی درباره امتیازهای غیرمعمول جمهوری اسلامی به چین، از جمله واگذاری کنترل چند بندر و جزیره به پکن منتشر شده که مسئولان آن را تکذیب کردهاند.
دفاع تمام قد خامنهای از توافق جامع با چین
با این همه به نظر نمیرسد اظهارات احمدینژاد درباره به رسمیت شناخته نشدن این سند توسط مردم تغییری در اصل ماجرا ایجاد کند، زیرا خامنهای تمام قد از آن دفاع میکند.
رهبر جمهوری اسلامی سوم بهمن ۹۴ در دیدار با شی جینپینگ، رئیس جمهوری چین گفته بود: «دولت و ملت ایران همواره به دنبال گسترش روابط با کشورهای مستقل و قابل اطمینان همچون چین بوده و هستند و بر همین اساس، توافق رؤسای جمهوری ایران و چین برای یک روابط استراتژیک ۲۵ ساله، کاملاً درست و حکمتآمیز است.»
دیدار رهبر جمهوری اسلامی و رئیس جمهوری چین، بهمن ۱۳۹۴
به گزارش ایرنا قرار است در جریان حضور وانگ یی در تهران، به مناسبت پنجاهمین سالگرد برقراری روابط دیپلماتیک میان ایران و چین نمایشگاهی از اسناد تاریخی همکاریهای دو کشور افتتاح شود. این نمایشگاه روز شنبه با حضور وزیران خارجه ایران و چین گشایش مییابد.
در دو سال اخیر پیشنویس سند همکاریهای راهبردی ۲۵ ساله ایران و چین چند بار بین پکن و تهران رد و بدل شد. دولت چین نیمه اسفند ماه نظرات اصلاحی و تکمیلی نهایی خود درباره این سند را به اطلاع وزارت خارجه ایران رساند.
ابهام درباره انتشار جزئیات توافق
هنوز مشخص نیست که جزئیات توافقنامه همکاری جامع ۲۵ ساله میان چین و ایران در روز هفتم فروردین که سند آن امضاء میشود منتشر خواهد شد یا نه.
میانه تابستان سال پیش اختلالهایی در مذاکرات تهران و پکن ایجاد شده که برخی مسئولان ایرانی علت آن را محدودیتهای سفر به خاطر پاندمی کرونا عنوان کردند. با این حال ظریف همان زمان گفته بود که توافق "بسیار نزدیک" است.
با وجود خوشبینیهای ظریف، غلامرضا انصاری سوم مرداد با بیان این که الان تنها کاری که میشود کرد "صبرکردن" است به خبرگزاری ایسنا گفته بود: «باید صبر کنیم مذاکرات آغاز شود، محتوای مذاکرات مشخص و توافقات روشن شود، آن وقت میتوانیم بگوییم که این سندها به چه صورت باید منتشر شود.»
وزیر خارجه چین در سفر منطقهای خود پیش از ورود به تهران از عربستان و ترکیه دیدن کرد و قرار است پس از اقامت دو روزه در ایران به امارات متحده عربی، بحرین و عمان برود.
به گزارش ایرنا، هوآ لیمینگ، سفیر پیشین چین در ایران اهداف سفر وانگ یی به منطقه غرب آسیا را "گسترش حلقه دوستان" و بهبود بخشیدن به روابط با این کشورها عنوان کرده است.